share24.gr Μοιράσου την Ιδέα
Το pH του εδάφους μετράει την οξύτητα ή την αλκαλικότητα (βασικότητα) του χώματος στο οποίο θέλουμε να καλλιεργήσουμε Παίρνει τιμές μεταξύ του 0 και του 14. Στη αγορά κυκλοφορούν αρκετά τεστ που μετρούν την συγκέντρωση των ιόντων υδρογόνου στο εδαφικό διάλυμα και έτσι μας δίνουν τον αριθμό του pH.
Όταν το ρΗ έχει τιμή 7,0 θεωρείται ουδέτερο. Μια τιμή ρΗ κάτω από 7,0 υποδεικνύει ότι το έδαφος είναι όξινο και όσο χαμηλότερη είναι η τιμή αυτή, τόσο μεγαλύτερη η οξύτητα του εδάφους. Αντιθέτως, μια τιμή ρΗ πάνω από το 7,0 υποδεικνύει ότι το έδαφος είναι αλκαλικό (βασικό) και όσο υψηλότερη είναι η τιμή αυτή τόσο περισσότερο αντιπροσωπεύει την αύξηση της αλκαλικότητας.
Η κλίμακα ρΗ είναι λογαριθμική, έτσι μια μεταβολή μιας μόνο μονάδας του ρΗ αντικατοπτρίζει δεκαπλάσια αλλαγή στην οξύτητα ή την αλκαλικότητα.
Πότε λέμε πως το έδαφος του χωραφιού είναι αλκαλικό
Ένα έδαφος μπορεί να είναι αλκαλικό λόγω μεγάλης συγκέντρωσης ασβεστίου σε αυτό (ασβεστούχα εδάφη). Επίσης, το νερό ποτίσματος, όταν αυτό είναι αλκαλικό, μπορεί να προκαλέσουν την αύξηση της αλκαλικότητας του εδάφους, κάτι το οποίο μπορεί να αντιμετωπιστεί. Γενικά, τα ασβεστούχα εδάφη σχηματίζονται από γαίες με μεγάλη συγκέντρωση ανθρακικού ασβεστίου και με την συσσώρευσή του στα επιφανειακά στρώματα μετά την αποσάθρωσή τους κάτω από την επίδραση των ξηρικών ή ημιξηρικών συνθηκών.
Προβλήματα που προκαλούνται στα φυτά από τα αλκαλικά εδάφη
Το κυριότερο πρόβλημα που προκαλούν τα αλκαλικά εδάφη στα φυτά είναι η περιορισμένη διαθεσιμότητα πολλών φυτικών θρεπτικών συστατικών που οδηγεί σε τροφοπενίες και σε ανώμαλη ανάπτυξη των φυτών. Προκαλείται πρόβλημα στη διαθεσιμότητα στο εδαφικό διάλυμα του σιδήρου, του ψευδαργύρου, του χαλκού και του μαγγανίου, με τις ρίζες να δυσκολεύονται να τα απορροφήσουν Η χλώρωση των (νεότερων) φύλλων του φυτού στο ανώτερο τμήμα του, λόγω ανεπάρκειας σιδήρου είναι ένα κοινό πρόβλημα που παρατηρείται στα αλκαλικά εδάφη.
Επίσης, το φώσφορο, ένα από τα βασικά συστατικά της θρέψης, μπορεί να βρίσκεται σε περιορισμένη διαθεσιμότητα στο εδαφικό διάλυμα σε αυτά τα χώματα με υψηλές τιμές pH, λόγω καταβύθισης του στα κατώτερα στρώματα.
Μπορείτε να στείλετε δείγμα για ανάλυση σε ένα τοπικό εργαστήριο ώστε να βρείτε με ακρίβεια το ρΗ του εδάφους σας για να προγραμματίσετε άμεσα τα μέτρα που θα πρέπει να λάβετε, ώστε να το βελτιώσετε για τη νέα καλλιεργητική περίοδο με τη συμβουλή ενός ειδικού γεωπόνου. Επίσης, στην αγορά υπάρχουν μερικά ερασιτεχνικά τεστ (πεχάμετρα και χάρτινες λωρίδες μέτρησης με χρώματα) για να πάρετε μια πρώτη ιδέα, ή στην περίπτωση που είστε ερασιτέχνης κηπουρός και δε θέλετε να ξοδεύεστε να έχετε μια εκτίμηση για την ποιότητα του εδάφους σας.
Με ποιους τρόπους μπορώ να διορθώσω ένα αλκαλικό έδαφος με υψηλό ρΗ
1.Λιπάσματα σε χειλική μορφή
Λιπάσματα με τη μορφή χειλικών συμπλόκων μπορούν να προστεθούν στο έδαφος και να αυξήσουν τις συγκεντρώσεις των θρεπτικών στοιχείων για τα φυτά. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η προσθήκη φωσφορικών λιπασμάτων μπορεί να προκαλέσει περαιτέρω μείωση της διαθεσιμότητας των άλλων θρεπτικών συστατικών.
2.Προσθήκη θείου στο έδαφος
Σε κάθε περίπτωση, το ζητούμενο είναι να μειώσουμε το ρΗ του αλκαλικού εδάφους ώστε να φτάσει στις τιμές 6,2 – 7,3 που προτιμούν τα περισσότερα φυτά. Μια καλή επιλογή είναι να προσθέσουμε στοιχειακό θείο (πετρώδες σε σκόνη) απευθείας στο έδαφος. Αυτή η πρακτική πρέπει να γίνει πριν φυτέψουμε ή σπείρουμε στο χωράφι μας. Έτσι, με την προσθήκη αυτή, στο έδαφος θα σχηματιστεί θειικό οξύ, καθώς το θείο θα αντιδράσει με το νερό του εδαφικού διαλύματος και το οξυγόνο υπό την παρουσία των θειο-οξειδωτικών βακτηρίων ως καταλύτες των αντιδράσεων. Ενώσεις σιδήρου και αργίλου μπορούν να προστεθούν στο έδαφος, δεδομένου ότι προκαλούν την απελευθέρωση των κατιόντων υδρογόνου, όταν αντιδρούν με το νερό. Επίσης, μπορεί να προστεθεί απευθείας θειικό οξύ, από κάποιον ειδικό.
3.Προσθέστε οργανικά λιπάσματα
Η προσθήκη μεγάλης ποσότητας οργανικών λιπασμάτων (κομπόστ με υλικά που το καθιστούν όξινο, όπως πευκοβελόνες) και φουσκιά, θα βοηθήσει για την οξύνιση του εδάφους καθώς τα μικρόβια αποσυνθέτοντας το υλικό θα απελευθερώσουν διοξείδιο του άνθρακα (CO2)το οποίο στη συνέχεια σχηματίζει ανθρακικό οξύ. Επίσης, και άλλα οργανικά οξέα απελευθερώνονται κατά τη διάρκεια της αποσύνθεσης. Η τύρφη και το λίπασμα από φυτάνθρακα είναι ιδιαίτερα όξινα υλικά που θα βοηθήσουν το ασβεστώδες έδαφος, αλλά μπορεί να είναι λίγο ακριβή επιλογή.
4.Λίπανση με θειική αμμωνία
Ένα όξινο λίπασμα, όπως η θειική αμμωνία, μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του ρΗ του εδάφους. Η αμμωνία διασπάται αργά από τα νιτροποιητικά βακτήρια του εδάφους σε νιτρικά ιόντα και κατιόντα υδρογόνου.
5.Φυτέψτε φυτά που αντέχουν τα αλκαλικά εδάφη
Πολλά φυτά μπορούν να αντέξουν τιμές pH μεταξύ του 7 και του 8, ενώ άλλα προτιμούν τέτοια εδάφη για να ευδοκιμήσουν. Επιλέγοντας τέτοια φυτά για να καλλιεργήσετε είναι η πιο συνετή επιλογή για να ξεπεράσετε αυτό το πρόβλημα.
Κηπευτικά και λαχανικά, όπως τα σπαράγγια, τα τεύτλα, το λάχανο, το αγγούρι, το πεπόνι, το κουνουπίδι, το σέλινο, τα καρότα, το μαρούλι, το θυμάρι, ο μαϊντανός και το σπανάκι αναπτύσσονται καλά και αντέχουν σε εδάφη των οποίων το ρΗ κυμαίνεται μεταξύ 7 και 8.
Συμπέρασμα
Τα ασβεστούχα εδάφη, δηλαδή τα εδάφη που είναι αλκαλικά από την φύση και όχι από κάποια λανθασμένη καλλιεργητική τεχνική, είναι πολύ δύσκολο να γίνουν λίγο πιο ουδέτερα. Για να παρατηρήσουμε σε αυτά τα εδάφη μια μικρή αλλαγή στο pH μπορεί να χρειαστούν χρόνια κι ακόμα και τότε το μητρικό υλικό στα υπόγεια στρώματα, από το οποίο προέρχεται το επιφανειακό έδαφος, θα συνεχίσει να απελευθερώνει ασβέστιο στην επιφάνεια ρυθμίζοντας εκ νέου του ρΗ του εδάφους της συγκεκριμένης περιοχής.
Για να προβούμε στην απαραίτητη βελτίωση θα πρέπει να γνωρίζουμε το pH του χωραφιού μας με μια αξιόπιστη ανάλυση και να συμβουλευτούμε έναν ειδικό γεωπόνο για να μας δώσει κατευθύνσεις σχετικά με τη μέθοδο που θα χρησιμοποιήσουμε και τη δοσολογία των υλικών.
Του Θανάση Αργυρόπουλου (Γεωπόνος ΑΠΘ)
share24.gr / Καλλιεργητικές Πρακτικές
