Ελέγξτε Αν το Χώμα Σας Είναι Κατάλληλο για να Φυτέψετε!

Το μυστικό πίσω απο μια πετυχημένη καλλιέργεια είναι το χώμα. Για να καθορίσετε αν το χώμα του κήπου σας είναι κατάλληλο για να φυτέψετε πρέπει να κάνετε ανάλυση εδάφους. Όταν στέλνετε δείγμα εδάφους στο τοπικό σας εργαστήριο, παίρνετε μια λεπτομερή ανάλυση των θρεπτικών συστατικών του και ενημερώνεστε για ελλείψεις στοιχείων που είναι απαράιτητα για τα φυτά σας.

Τέτοιες πληροφορίες είναι πολύτιμες και σας επιτρέπουν να αξιολογήσετε το χώμα σας, ώστε να προγραμματίσετε τις δράσεις σας. Υπάρχει μια αρκετά απλή μέθοδος, η οποία απαιτεί αναλώσιμα και εργαλεία που έχετε στο σπίτι και στην αποθήκη σας και σας επιτρέπει να βγάλετε κάποια πρώτα συμπεράσματα για το έδαφός του κήπου σας χωρίς να κάνετε εργαστηριακή ανάλυση.

Η μέθοδος αυτή περιλαμβάνει τα βήματα που παραθέτουμε παρακάτω. Καλύτερη περίοδο για να κάνετε το τεστ είναι νωρίς την άνοιξη πριν φυτέψετε, αλλά μπορείτε να συλλέξετε δεδομένα καθ’ όλη την διάρκεια του χρόνου, και ενώ τα φυτά σας μεγαλώνουν ή καρποφορούν. Πάρτε δείγματα από διάφορα σημεία του κήπο ώστε να έχετε μια καλύτερη και πιο ακριβή εικόνα της κατάστασης του εδάφους. Όσο δίνετε προσοχή στις λεπτομέρειες, τόσο πιο ακριβή και αξιόπιστα θα είναι τα αποτελέσματα.

Δομή του Εδάφους

Όταν το έδαφος δεν είναι ούτε πολύ υγρό ούτε πολύ ξηρό, ανοίξτε μια τρύπα 15 με 25 εκατοστά βαθιά. Πάρτε ένα μεγάλο συνεκτικό κομμάτι στα χέρια σας και σπάστε το σε μικρότερα κομμάτια. Προσδιορίστε αν το έδαφος είναι βωλώδες, εύθρυπτο ή κοκκώδες. Στην ιδανική περίπτωση, το χώμα σας θα πρέπει να σπάσει σε μικρούς κόκκους στο μέγεθος ψίχουλων, οι οποίοι θα κρατούν το σχήμα τους υπό ελαφρά πίεση. Τέτοια συσσωματώματα που διαλύονται δύσκολα δηλώνουν ότι το χώμα σας είναι ανθεκτικό.

Αυτό είναι σημαντικό, επειδή έδαφος πλούσιο σε οργανική ύλη τείνει να σχηματίσει σχετικά στρογγυλά συσσωματώματα, τα οποία αφήνουν πόρους που με τη σειρά τους επιτρέπουν την ελεύθερη κυκλοφορία του νερού και του οξυγόνου στο χώμα. Έτσι, τα φυτά θα αναπτύξουν ισχυρές και υγιείς ρίζες.

Ελέγξτε την Συμπίεση του Εδάφους

Βυθίστε μια ευλύγιστη συρμάτινη βέργα κάθετα στο χώμα σε διαφορετικές θέσεις του οικοπέδου σας. Σημειώστε το βάθος στο οποίο κάμπτεται η συρμάτινη βέργα. Όσο πιο νωρίς λυγίζει, τόσο πιο συμπαγές είναι το έδαφος. Το ιδανικό είναι να λυγίζει πέρα απο τα 30cm.

Το πόσο συμπιεσμένο είναι το χώμα έχει σημασία, επειδή το αρκετά συνεκτικό έδαφος αναστέλλει την ανάπτυξη της ρίζας και τη διαθεσιμότητα του νερού σε αυτό. Επίσης αποτρέπει τους γαιοσκώληκες και τους άλλους ωφέλιμους οργανισμούς της πανίδας του εδάφους από το κυκλοφορούν ελεύθερα.

Μετρήστε την Εργασιμότητα του Εδάφους

Η εργασιμότητα του εδάφους δηλώνει το πόσο εύκολα ή δύσκολα μπορείτε να το κατεργαστείτε και και να φυτέψετε σε αυτό. Παρατηρήστε όταν οργώνετε ή σκάβετε, αν το χώμα σπάει σε μεγάλα κομμάτια και σβόλους που σας δυσκολεύουν ή αντίθετα, αν η κατεργασία του είναι πιο εύκολη. Αν δυσκολεύεστε όταν εργάζεστε με το χώμα σας, τότε η εργασιμότητά του είναι χαμηλή. Οι αγρότες μπορούν να μετρήσουν την εργασιμότητα παρακολουθώντας την ποσότητα καυσίμων που χρησιμοποιούν στο τρακτέρ. Στον κήπο μπορείτε εμπειρικά να κρίνετε με βάση την προσπάθεια που καταβάλετε για να προετοιμάσετε τα σαμάρια και τις γραμμές φύτευσης.

Έδαφος που είναι εύκολο στην κατεργασία επιτρέπει στο νερό να φτάσει τις ρίζες αποτελεσματικά και είναι λιγότερο επιρρεπές στη συμπίεση. Τα χώματα που είναι δύσκολο να δουλευτούν παρουσιάζουν αρκετά προβλήματα με τον καιρό.

Οργανισμοί του Εδάφους

Εντοπίστε τους ζωικούς οργανισμούς που ζουν στο έδαφος σας σκάβοντας μια μικρή τρύπα τουλάχιστον 15cm και εξετάζοντας προσεκτικά ότι κινείται σε αυτήν για 4 λεπτά. Σημειώστε τον αριθμό και το είδος των οργανισμών που εντοπίσατε, όπως σαρανταποδαρούσες, σκαθάρια του εδάφους και αράχνες. Επειδή οι περισσότεροι οργανισμοί του εδάφους αποφεύγουν το φως της μέρας, ψηλαφίστε απαλά το χώμα για να αποκαλύψετε τους πιο ντροπαλούς κατοίκους. Εάν μετρήσετε λιγότερο από 10 ζωύφια, τότε το χώμα σας δεν έχει αρκετούς οργανισμούς που δραστηριοποιούνται στην τροφική αλυσίδα.

Ένας ακμάζων πληθυσμός αποτελούμενος από διάφορους μύκητες, βακτήρια, έντομα και ασπόνδυλα είναι σημάδι της ποιότητας του εδάφους. Όσο περισσότερα πλάσματα σέρνονται κάτω εκεί, τόσο λιγότερο πιθανό είναι να επικρατήσουν επιβλαβή παράσιτα και ασθένειες. Κάθε βαθμίδα της ζωής του εδάφους κάνει ότι μπορεί για να αποικοδομήσει τα φυτικά υπολείμματα και να εμπλουτίσει με περισσότερα θρεπτικά συστατικά το έδαφος.

Η Παρουσία Γαιοσκωλήκων

Όταν το έδαφος δεν είναι πολύ ξηρό ή υγρό, εξετάστε την επιφάνειά του για ίχνη ή τρύπες από γαιοσκώληκες. Στα σημεία αυτά σκάψτε με ένα φτυάρι σε βάθος 15cm και μετρήστε τον αριθμό των σκουληκιών στο δείγμα που σηκώσατε. Το ιδανικό είναι να βρείτε τρία έως πέντε σκουλήκια ή και περισσότερα. Αν δεν βρείτε κανένα, αυτό σημαίνει ότι το χώμα δεν έχει αρκετή οργανική ύλη με την οποία τρέφονται

Οι γαιοσκώληκες δεν βοηθούν μόνο στον αερισμό του εδάφους, αλλά τα αποχωρήματά τους εμπλουτίζουν το έδαφος με ένζυμα, ωφέλημα βακτήρια, οργανική ύλη και θρεπτικά συστατικά για τα φυτά σας. Μπορούν επίσης να αυξήσουν την υδατοϊκανότητα και εκκρίνουν ουσίες που συγκρατούν τα σωματίδια του εδάφους.

Διαθεσιμότητα Φυτικών Υπολειμμάτων

Αν είχατε κάνει μια καλλιέργεια κάλυψης και αργότερα επεξεργαστήκατε το χώμα, σκάψτε 1 μήνα μετά σε βάθος 15cm και αναζητήστε φυτικά υπολείμματα. Το ποσοστό της οργανικής ύλης του εδάφους σας θα καθοριστεί σε αυτό το βήμα. Θα πρέπει να εντοπίσετε φυτικά μέρη και φυτικές ίνες, ενώ το σκουρόχρωμο χούμο θα δείξει τον ιδανικό ρυθμό με τον οποίο γίνεται η αποσύνθεση.

Το πιο σημαντικό συστατικό ενός υγιούς εδάφους είναι η οργανική ύλη. Αλλά για να γίνει η αποσύνθεση όπως πρέπει, θα πρέπει στο έδαφος να είναι παρόν διάφοροι οργανισμοί που κάνουν αυτή τη δουλειά. Η ταχύτητα της αποσύνθεσης είναι αρκετά σημαντική και αποτελεί μια σημαντική ένδειξη της ποιότητας του εδάφους. Τα εδάφη που δεν αερίζονται καλά, δεν έχουν μεγάλη ταχύτητα αποσύνθεσης, επειδή οι μικροοργανισμοί που αποσυνθέτουν είναι κυρίως αερόβιοι και χρειάζονται οξυγόνο. Τέτοια εδάφη αναδύουν μια ελαφρώς ξινή μυρωδιά.

Η Εύρωστη Ανάπτυξη των Φυτών

Παρατηρήστε τα φυτά σας κατά τη διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου και δείτε το χρώμα τους, το μέγεθος και την ομοιομορφία του σχήματός τους. Αν κρίνετε ότι είναι φυσιολογικά, τότε το χώμα σας έχει τη δομή και την σύσταση που πρέπει, καλή υδατοϊκανότητα και φιλοξενεί μια ποικιλία ωφέλιμων οργανισμών. Σε αντίθετη περίπτωση θα πρέπει να φροντίσετε πριν την επόμενη καλλιεργητική περίοδο να διαχειριστείτε και να κατεργαστείτε καλύτερα το έδαφος.

Δείτε την Ανάπτυξη της Ρίζας

Χρησιμοποιήστε ένα μικρό φτυάρι ή με το χέρι σκάψτε γύρω από ένα φυτό· Αν δεν θέλετε να το κάνετε σε ένα φυτό που καλλιεργείτε, σκάψτε γύρω από ένα ετήσιο ζιζάνιο. Μόλις φτάσετε στη ρίζα, ανασηκώστε το φυτό και ελέγξτε το βαθμό της ανάπτυξής της, δείτε τα ριζίδια αν έχουν ένα θυσσανώδες σχήμα και ένα υγιές λευκό χρωματισμό. Οι καστανές και ευαίσθητες ρίζες καταδεικνύουν πως έχετε σοβαρά προβλήματα αποστράγγισης του νερού και σαπίζουν εύκολα. Αυτό σίγουρα βλάπτει την παραγωγή σας. Οι καχεκτικές ρίζες υποδεικνύουν, επίσης, ασθένειες ή την παρουσία παρασίτων που τρέφονται από αυτές (π.χ. νηματώδεις).

Ο ρίζες έχουν άμεση σχέση και εξάρτηση από την ποιότητα του εδάφους. Αν δεν αερίζονται καλά, αν το νερό δεν αποστραγγίζει, αν η βιολογική δραστηριότητα είναι περιορισμένη και αν το έδαφος δεν έχει καλή δομή, τότε οι ρίζες δεν μπορούν να λειτουργήσουν όπως πρέπει.

Ελέγξτε την Αποστράγγιση του Νερού

Δοκιμάστε αυτό το κόλπο για να ελέγξετε αν το νερό αποστραγγίζει σωστά. Πάρτε ένα πλαστικό μπουκάλι έχοντας αφαιρέσει το κάτω του μέρος και σπρώξτε το στο χώμα αφήνοντας 8cm να προεξέχουν στην επιφάνεια. Γεμίστε το δοχείο με νερό, σημειώνοντας το ύψος του νερού και στη συνέχεια αφήστε το έδαφος να απορροφήσει το νερό. Επαναλάβετε την ίδια διαδικασία αρκετές φορές έως ότου ο ρυθμός απορρόφησης επιβραδυνθεί και οι χρόνοι που χρειάζονται για να απορροφηθεί το νερό γίνουν σταθεροί και επαναλαμβανόμενοι. Οτιδήποτε πιο αργό από 1,3 εκατοστά ανά ώρα είναι μια ένδειξη συμπιεσμένου εδάφους με χαμηλή αποστράγγιση.

Όπως είδαμε και προηγουμένως, η καλή αποστράγγιση του νερού εξασφαλίζει ότι οι ρίζες των φυτών θα απορροφήσουν το υδατικό διάλυμα που χρειάζονται και η υπόλοιπη ποσότητα θα διεισδύσει στα εσωτερικά στρώματα αφήνοντας πόρους που επιτρέπουν την κίνηση του αέρα μέσα σε αυτό.

Παρατηρήστε Αν τα Φυτά Σας Διψάνε Συχνά

Ποτίστε τα φυτά σας και στη συνέχεια περιμένετε να δείτε σε πόσες μέρες αυτά θα αρχίζουν να δείχνουν σημάδια δίψας. Τα αποτελέσματα θα διαφέρουν σε μεγάλο βαθμό από περιοχή σε περιοχή και ανάλογα την εποχή του έτους. Αν τα φυτά σας χρειάζονται περισσότερο συχνό πότισμα από ότι συνηθίζεται σε αντίστοιχα φυτά στην περιοχή σας μια συγκεκριμένη εποχή του έτους, τότε το χώμα, ενδεχομένως, να είναι ο ένοχος.

Αν το έδαφος είναι αρκετά αμμώδες τότε το νερό και η υγρασία σε αυτό εκπλύνεται πιο γρήγορα απ’ ότι πρέπει στα εσωτερικά στρώματα και μακριά από τις ρίζες, ενώ επίσης, εξατμίζεται πιο γρήγορα αφήνοντας την περιοχή του εδάφους γύρω από τις ρίζες στεγνή πιο γρήγορα απ’ ότι πρέπει.

Αφήστε μας στα σχόλια και τις δικές σας ιδέες και μεθόδους που χρησιμοποιείτε για να ελέγχετε την ποιότητα του εδάφους. Σε κάθε καλλιέργεια το έδαφος παίζει τον πιο καθοριστικό ρόλο και θα πρέπει να του δίνουμε την προσοχή που αξίζει.

Του Θανάση Αργυρόπουλου (Γεωπόνος ΑΠΘ)
Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε στο share24gr@gmail.com

Κάντε like στην νέα μας σελίδα «Καλλιεργητικές Πρακτικές» για να μένετε ενήμεροι και να βρείτε περισσότερα άρθρα σχετικά με τις Καλλιέργειες και τη Φύση! Πατήστε στο πλαίσιο που ακολουθεί το like (Μου αρέσει)!

!!!ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ!!! Κάθε αναδημοσίευση ολική η μερική θα πρέπει να γίνεται υποχρεωτικά με αναφορά πηγής στο site μας και σύνδεσμο (link) στο άρθρο!