Όπως γνωρίζουμε από τη φυσική, το ορατό λευκό φως του ηλίου μπορεί να χωριστεί στα επτά χρώματα του πρισματικού φάσματος και στις διάφορες παραλλαγές τους, που αντιστοιχούν σε διαφορετικά μήκη κύματος. Κάθε χρώμα του πρισματικού φάσματος έχει και διαφορετική επίπτωση στην ανάπτυξη των φυτών.
Για παράδειγμα, τα φύλλα και οι βλαστοί των φυτών ανακλούν και δεν χρησιμοποιούν στις βιοχημικές τους διεργασίες το πράσινο φως, αλλά αντιθέτως χρησιμοποιούν το κόκκινο και το μπλε φως, που και τα δύο είναι απαραίτητα για τη φωτοσύνθεση. Οι ντομάτες (Solanum lycopersicum) απαιτούν έντονη ακτινοβολία και έκθεση στον ήλιο για να αναπτυχθούν φυσιολογικά, κι όταν καλλιεργούνται σε εσωτερικούς χώρους, η χρήση του κόκκινου φωτός από τον παραγωγό επιταχύνει την ανάπτυξη και αυξάνει την παραγωγή των φυτών.
Τα Μήκη Κύματος του Φωτός που Αγαπούν τα Φυτά
Κάθε φυτό, συμπεριλαμβανομένου και της ντομάτας, για να φωτοσυνθέσει και να αναπτυχθεί φυσιολογικά χρειάζεται να εκτεθεί σε μπλε, κόκκινο και υπέρυθρο φως. Το μπλε φως, με μήκος κύματος 450 νανομέτρων, είναι ιδανικό για τη βλάστηση των σπόρων. Μόλις οι σπόροι βλαστήσουν, τόσο το μπλε όσο και το κόκκινο φως με μήκος κύματος 650 νανομέτρων, είναι απαραίτητα για τη φωτοσύνθεση. Χωρίς το μπλε και το κόκκινο φως, τα φυτά δεν είναι σε θέση να βιοσυνθέσουν τα χημικά συστατικά που είναι απαραίτητα για την ανάπτυξή τους. Επιπλέον, το κόκκινο και το υπέρυθρο φως, με το μεγαλύτερο από τα τρία μήκη κύματος στα 730 nm, προκαλούν την άνθιση των φυτών και είναι, ως εκ τούτου, απαραίτητα για την παραγωγή φρούτων και καρπών.
Ο Ρόλος του Κόκκινου Φωτός στη Βλάστηση
Αν και οι σπόροι μπορεί να βλαστήσουν αποκλειστικά και μόνο κάτω από το μπλε φως, χωρίς το κόκκινο φως η ανάπτυξή τους παρουσιάζει προβλήματα, ειδικά από τη στιγμή που εμφανίζεται το βλαστίδιο από το σπέρμα.
Το μπλε και το κόκκινο φως μαζί προωθούν τη βλαστική και φυλλώδη ανάπτυξη του φυτού και αυξάνουν τη φυτομάζα του. Τα νεαρά σπορόφυτα της ντομάτας θα πρέπει να εκτίθενται στο φως της μέρας για 12-14 ώρες για να αναπτυχθούν φυσιολογικά. Εάν σκοπεύουμε να μεγαλώσουμε φυτά σε θερμοκήπιο, σε κλειστό χώρο ή σε περιοχές που έχουν λιγότερες ώρες ηλιοφάνειας, θα πρέπει τις ώρες αυτές να τις αναπληρώσουμε με τεχνητό φωτισμό που εκπέμπει φως σε κόκκινο και μπλε μήκος κύματος.
Ο Ρόλος του Κόκκινου Φωτός στην Άνθιση
Τα ώριμα φυτά της ντομάτας απαιτούν τουλάχιστον έξι με οκτώ ώρες άμεσου ηλιακού φωτός κάθε μέρα. Επειδή θέλουμε τα φυτά να ανθίζουν και να έχουμε μια καλή συγκομιδή, θα πρέπει να εκτίθενται καθημερινά σε κόκκινο και υπέρυθρο μήκος κύματος. Αυτά τα μήκη κύματος ενθαρρύνουν την ανθοφορία, και περισσότερα λουλούδια σημαίνει περισσότερες ντομάτες για τον παραγωγό.
Όταν γίνεται η καλλιέργεια σε εσωτερικούς χώρους ή σε θερμοκήπια, όπου οι επικονιαστές, όπως οι μέλισσες κι ο άνεμος δεν είναι διαθέσιμα, τα άνθη θα πρέπει να γονιμοποιούνται με το χέρι. Για να το κάνετε αυτό, τινάξτε απαλά τα φυτά μία φορά την ημέρα μεταξύ 9:00 το πρωί και 13:00 το μεσημέρι.
Που Μπορούμε να Βρούμε Λάμπες για τα Φυτά;
Όπως είπαμε και πιο πριν, όταν καλλιεργούμε σε εσωτερικούς χώρους ή το φως της μέρας δεν επαρκεί σε διάρκεια για τα φυτά μας, θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε τεχνητό φωτισμό. Υπάρχουν διάφορες λύσεις και μέθοδοι που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε.
Οι λαμπτήρες πυρακτώσεως εκπέμπουν κόκκινο και υπέρυθρο φως, αλλά επίσης εκπέμπουν πάρα πολλή θερμότητα για να τις χρησιμοποιήσουμε αποκλειστικά γι’ αυτό το σκοπό, επειδή μπορεί να προκαλέσουν εγκαύματα στα φύλλα και τους βλαστούς των φυτών.
Οι λαμπτήρες φθορίου εκπέμπουν τόσο το κόκκινο όσο και το μπλε μήκος κύματος και μπορούν να συνδυαστούν με τους λαμπτήρες πυρακτώσεως για περισσότερο κόκκινο και υπέρυθρο φως. Χρησιμοποιήστε 3 Watt φως από λάμπα φθορισμού για κάθε 1 Watt φωτός από λαμπτήρα πυρακτώσεως. Εναλλακτικά, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε κόκκινους και μπλε φωτοδιόδους (LED) για την ανάπτυξη των φυτών. Τα LED εκπέμπουν χαμηλά επίπεδα θερμότητας και μπορούν να τοποθετηθούν κοντά στα φύλλα χωρίς να τους προκαλέσουν εγκαύματα.
Του Θανάση Αργυρόπουλου (Γεωπόνος ΑΠΘ)
share24.gr