Είναι συχνό φαινόμενο οι ντομάτες καθώς ωριμάζουν να σκάνε και να παρουσιάζουν ρωγμές στην επιφάνειά τους. Τα σκασίματα αυτά σχετίζονται με την ανάπτυξη του καρπού και είναι ένα πρόβλημα που συνδέεται με τις συνθήκες καλλιέργειας και τις καιρικές συνθήκες. Ξηρός καιρός που ακολουθείται από υπερβολικό πότισμα ή μια βροχερή περίοδο μπορεί να οδηγήσει στο σχηματισμό τέτοιων ρωγμών στις ντομάτες.
Πως σχηματίζεται το σκάσιμο στην ντομάτα;
Κατά τη διάρκεια της άνοιξης και πιο συχνά κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, ο καιρός γίνεται ξηρός και θερμός. Σε αυτές τις ξερικές συνθήκες και καθώς ο καρπός της ντομάτας είναι ακόμα πράσινος και σχηματίζεται, προσαρμόζεται για να αποκτήσει το τελικό του μέγεθος, που λόγω της έλλειψης νερού θα είναι λίγο μικρότερο.
Μετά από μερικές μέρες που τα φυτά έχουν εκτεθεί στην ξηρασία, συνήθως αρχίζουμε να τα ποτίζουμε υπερβολικά ή λόγω κάποιας ξαφνικής βροχής, αυτά τείνουν να απορροφούν νερό και θρεπτικά συστατικά που είναι διαλυμένα σε αυτό και να αναπτύσσονται πιο γρήγορα από πριν.
Η εφυμενίδα του καρπού, δηλαδή η φλούδα της ντομάτας, που έχει πάρει το τελικό της μέγεθος κατά τη διάρκεια της ξερικής περιόδου, δεν μπορεί να επεκταθεί περισσότερο, δεν είναι αρκετά ελαστική και δεν μπορεί να τεντώσει. Από την άλλη, το φυτό που έχει απορροφήσει ξαφνικά δυσανάλογη ποσότητα νερού, αποθηκεύει περισσότερους χυμούς στον καρπό. Είναι σαν ένα μπαλόνι που το φουσκώνουμε υπερβολικά και τελικά σκάει. Η εφυμενίδα δεν αντέχει την πίεση και κάνει ρωγμές στην επιφάνεια του καρπού, για να εκτονώσει την πίεση.
Τι σχήμα έχουν οι ρωγμές στον καρπό της ντομάτας;
Οι ρωγμές σχηματίζονται συνήθως στο άκρο του στελέχους της τομάτας, δηλαδή το πάνω μέρος που συνδέεται με τον ποδίσκο που το συνδέει με το βλαστό του φυτού (το σημείο εισόδου του νερού στο εσωτερικό του καρπού) . Υπάρχουν δύο τύποι ρωγμών που σχηματίζονται στην επιφάνεια: Οι ομόκεντρες οριζόντιες ρωγμές και οι ακτινωτές ρωγμές.
Οι ομόκεντρες οριζόντιες ρωγμές σχηματίζονται κυκλικά στο πάνω μέρος γύρω από τον ποδίσκο και εκτείνονται σε ένα τμήμα του καρπού ή σε ολόκληρη την περιφέρειά του.
Οι ακτινωτές ρωγμές σχηματίζονται κάθετα, παράλληλα στον άξονα του καρπού και αρχίζουν από τον ποδίσκο επεκτεινόμενες προς τα κάτω.
Οι σκασμένες ντομάτες είναι κατάλληλες για κατανάλωση;
Μπορούμε να καταναλώσουμε άφοβα τέτοιες ντομάτες. Μπορεί η όψη τους να είναι αντιαισθητική άλλα η θρεπτική τους αξία δεν επηρεάζεται και τις περισσότερες φορές τα σκασίματα κλείνουν με φελλώδη ιστό που προστατεύει τον καρπό από κάποια μόλυνση.
Κόψτε τις σκασμένες ντομάτες το συντομότερο δυνατόν για να αποφύγετε τη μόλυνσή τους από μύκητες, βακτήρια, έντομα και άλλα παράσιτα που μπορούν να αλλοιώσουν τον καρπό. Φυσικά, αν παρατηρήσετε πως ο καρπός έχει ήδη μολυνθεί ή αφού το κόψετε στη μέση παρατηρήσετε πως έχει αλλοιωθεί εσωτερικά από κάποιο μύκητα ή ασθένεια των καρπών, επιλέξτε να μην τον καταναλώσετε
Πώς θα αποτρέψετε και θα προλάβετε την δημιουργία ρωγμών στις ντομάτες;
1.Μπορείτε να επιλέξετε ποικιλίες που έχουν ελαστική εφυμενίδα και φλοιό. Ρωτήστε το κατάστημα γεωργικών εφοδίων ή φυτώριο για να σας προμηθεύσει τις κατάλληλες ποικιλίες.
2. Καλύψτε το έδαφος γύρω από τη βάση των φυτών σας με άχυρα και φύλλα για προστασία και διατήρηση της υγρασίας. Αρχίστε 3-5 εβδομάδες μετά την φύτευση και ενώ τα έχετε μεταφυτεύσει, για να μην επηρεαστεί ο ευαίσθητος βλαστός του σπορόφυτου. Η διαδικασία αυτή θα σας βοηθήσει να διατηρήσετε την υγρασία στο έδαφος των φυτών σας σε ένα σταθερό επίπεδο και να μην υπάρχουν διακυμάνσεις που οδηγούν στο πρόβλημα.
3. Φτιάξτε ένα σταθερό πρόγραμμα με βάση το οποίο θα ποτίζετε τα φυτά σας όλη τη σεζόν κατά την οποία οι καρποί αναπτύσσονται Τα φυτά της ντομάτας χρειάζονται 3-6 εκατοστά νερού την εβδομάδα, υπολογίζοντας μέσα και το νερό της βροχής. Κατά την διάρκεια της ξηρασίας ποτίζετε τα φυτά σας με βαθιά ποτίσματα και όχι συχνά με λίγο νερό, έτσι ώστε όταν ο καιρός αλλάξει να μην επηρεάσει τους καρπούς. Επίσης μπορείτε να εγκαταστήσετε ένα σύστημα αποστράγγισης, για να μην μένει υπερβολική υγρασία στις ρίζες μετά από τα βαθιά ποτίσματα ή τις ξαφνικές βροχές.
4. Η έντονη ακτινοβολία του ήλιου προωθεί την ανάπτυξη στις ντομάτες και μπορεί να ευθύνεται για σκασίματα στους καρπούς. Έτσι, φροντίστε στις θερμές περιόδους του καλοκαιριού να προστατεύετε τα φυτά σας με ένα εξωτερικό δίχτυ πάνω από αυτά τις μεσημεριανές ώρες.
5. Εφαρμόστε ισορροπημένη λίπανση. Κατά την άνθιση και την ανάπτυξη των καρπών, οι ντομάτες χρειάζονται περισσότερο φώσφορο και κάλιο. Η υπερβολική αζώτουχα λίπανση μπορεί να προκαλέσει δυσανάλογη αύξηση στα φυτά, προκαλώντας στους καρπούς ρωγμές μαζί με άλλα προβλήματα σε όλο το φυτό. Γενικά, η υπερβολική λίπανση μπορεί να προκαλέσει διάφορα προβλήματα στα φυτά.
Του Θανάση Αργυρόπουλου (Γεωπόνος ΑΠΘ), για επικοινωνία στείλτε email στο share24gr@gmail.com
share24.gr