Πώς Αντιμετωπίζουμε τον Ψευδόκοκκο σε Λεμονιές και Πορτοκαλιές & τι Ζημιά Προκαλεί

Τα εσπεριδοειδή είναι οπωροφόρα δέντρα που υπάρχουν σε κάθε κήπο και η καλλιέργειά τους είναι αρκετά διαδεδομένη σε περιοχές με ήπιο κλίμα το χειμώνα. Οι πορτοκαλιές, οι λεμονιές και οι μανταρινιές προσφέρουν όμορφη σκιά, γεμίζουν τον χώρο με το έντονο άρωμα των ανθών τους και μας προμηθεύουν τους χυμώδεις καρπούς τους. Το άσχημο είναι πως υποφέρουν από αρκετές ασθένειες και εχθρούς που τα εξαντλούν. Ένας από αυτούς τους εχθρούς είναι ο ψευδόκοκκος, ο οποίος κάνει ζημιά στα φύλλα και τα κλαδιά του δέντρου, αλλά και στους καρπούς άμεσα και έμμεσα.

Πώς μπορούμε να αναγνωρίσουμε τον ψευδόκοκκο;

Ο ψευδόκοκκος είναι κοκκοειδές. Έχει ένα πεπλατυσμένο και μαλακό σώμα, το οποίο καλύπτεται από λευκές κηρώδεις ουσίες που εκκρίνονται στην επιφάνειά του. Υπάρχουν πολλά είδη που μπορούν να παρασιτήσουν στα εσπεριδοειδή με πιο κοινό το Planococcus citri (Pseudococcus citri). Εκτός από τα εσπεριδοειδή, το συναντάμε και στο αμπέλι και σπανιότερα σε κάποια κηπευτικά και σε κάποια καλλωπιστικά Το χρώμα του στις θέσεις που παρατηρείται έχει λευκό χρώμα με μια ελαφριά ροζ απόχρωση και το σχήμα του σώματός του είναι ωοειδές.

Ο ψευδόκοκκος γεννά τα αυγά  του πάνω στους καρπούς, στα φύλλα και τα κλαδιά του δέντρου. Αφού εκκολαφθούν, οι προνύμφες είναι έρπουσες και μετακινούνται πάνω στο δέντρο σε κοντινές αποστάσεις ώστε να βρουν την κατάλληλη θέση για να τραφούν με τους χυμούς του δέντρου. Τα άτομα παρουσιάζουν φυλετικό διμορφισμό, δηλαδή τα θηλυκά διαφέρουν από τα αρσενικά. Τα αρσενικά έχουν πιο επίμηκες σώμα και αφού νυμφωθούν και ενηλικιωθούν γίνονται πτερωτά και ψάχνουν να ζευγαρώσουν. Απ’ την άλλη, τα ενήλικα θηλυκά άτομα μένουν στις θέσεις που τρέφονται, τα πόδια και άλλα μέρη του σώματός τους εκφυλίζονται και γενούν τα αυγά τους ανάμεσα στις λευκές κηρώδεις ουσίες και τα μελιτώδη αποχωρήματα που εκκρίνουν. Τα θηλυκά άτομα μένουν πολύ περισσότερο χρόνο στο δέντρο και τρέφονται από αυτό και προκαλούν τη μεγαλύτερη ζημιά στα δέντρα.

Ο εντοπισμός τους πάνω στα δέντρα και η ταυτοποίησή τους είναι σχετικά εύκολη υπόθεση λόγω της βαμβακάδας που καλύπτει τα κλαδιά και τα φύλλα, αλλά και λόγω των μελιτωδών αποχωρημάτων τους, που κολλάνε πάνω σε φύλλα και καρπούς και παίρνουν ένα σκοτεινό χρωματισμό υποβαθμίζοντας παράλληλα την εμπορική αξία των φρούτων.

Πώς βλάπτει ο ψευδόκοκκος τα εσπεριδοειδή και τι ζημιές προκαλεί;

Ο ψευδόκοκκος έχει νύσσοντα μυζητικού τύπου στοματικά μόρια, δηλαδή διατρυπά (κάνει νύγματα) τους ιστούς και τα κύτταρα του δέντρου και απομυζεί τους χυμούς του. Αυτή του η δραστηριότητα εξουθενώνει το δέντρο και μειώνει την ικανότητά του να μεταφέρει τα θρεπτικά συστατικά σε κάθε ιστό πράγμα που προκαλεί παραμόρφωση στα σημεία που πλήττονται και στρεβλή ανάπτυξη. Σε σοβαρές προσβολές το δέντρο ενδέχεται να χάσει μέρος του φυλλώματός του (αποφύλλωση) ενώ βρίσκεται στην πιο παραγωγική περίοδο της ανάπτυξης του.

Η ζημιές όμως δεν περιορίζονται στην απορρόφηση χυμών από το φυτό. Ο ψευδόκοκκος εκκρίνει μια μελιτώδη, κολλώδη ουσία, τα μελιτώδη αποχωρήματα, που προσελκύουν τα μυρμήγκια, τα οποία τρέφονται με αυτή και παρέχουν προστασία στα άτομα του ψευδόκοκκου από άλλα αρπακτικά έντομα. Παράλληλα, στα μελιτώδη αποχωρήματα αναπτύσσονται σαπροφυτικοί μύκητες, η καπνιά, που έχει μαύρο χρώμα και απλώνεται πάνω στα φύλλα, στους μίσχους και στους καρπούς, παρεμποδίζοντας την φωτοσύνθεση. Σε σοβαρές περιπτώσεις, η δραστηριότητα του ψευδόκοκκου και η καπνιά στα μελιτώδη αποχωρήματα μπορούν να προκαλέσουν πρόωρη καρπόπτωση. Το πρόβλημα είναι πιο έντονο την άνοιξη και ξανά το φθινόπωρο.

Πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τον ψευδόκοκκο με βιολογικό τρόπο;

1. Πίεση νερού

Είναι ένας πολύ απλός με τον οποίο μπορούμε να απομακρύνουμε αρκετά άτομα ψευδόκοκκου από τις θέσεις τους καθαρίζοντας τη βαμβακάδα που βλέπουμε στους κλάδους και στα φύλλα με το λάστιχο ποτίσματος με πίεση. Καταβρέξτε το δέντρο νωρίς το πρωί περιστασιακά για να μειώσετε τον πληθυσμό αυτού του εχθρού.

2. Διατηρείτε τους φυσικούς εχθρούς

Ο ψευδόκκοκος έχει αρκετούς φυσικούς εχθρούς Άλλοι από αυτούς είναι άρπαγες και θηρευτές, όπως η πασχαλίτσα, ενώ άλλα πτερωτά μικρά έντομα παρασιτούν στο σώμα και τα αυγά του ψευδοκκοκου και μπορούν να απελευθερωθούν στον οπωρώνα των εσπεριδοειδών από επαγγελματίες που κάνουν βιολογική καλλιέργεια.

3. Το κατάλληλο κλάδεμα του δέντρου

Αυτός είναι ο πιο βασικός τρόπος μιας και ο ψευδόκκοκος αναπτύσσεται ταχύτατα και σχηματίζει μεγάλες αποικίες σε δέντρα με πλούσια κόμη στο εσωτερικό του φυλλώματός τους υπάρχει υψηλή υγρασία. Το κλάδεμα επιτρέπει στον αέρα να κυκλοφορεί ελεύθερα στο εσωτερικό της κόμης του δέντρου και εμποδίζει έτσι την ελεύθερη διασπορά του ψευδόκοκκου στο δέντρο. Το κλάδεμα όχι μόνο θα ρίξει την υγρασία, αλλά θα δώσει την ευκαιρία στα αρπακτικά έντομα που τρέφονται με τον ψευδόκοκκο να δράσουν και να εξερευνήσουν καλύτερα την περιοχή τους.

Πώς θα αντιμετωπίσουμε τον ψευδόκοκκο με χημικά μέσα;

Οι επαγγελματίες καλλιεργητές που χρησιμοποιούν συμβατικούς τρόπους καταπολέμησης χρησιμοποιούν σκευάσματα με δραστική ουσία chlorpyrifos ως την πιο αποτελεσματική για τον ψευδόκοκκο. Βέβαια σε αυτές τις περιπτώσεις το εντομοκτόνο είναι πολύ τοξικό για ένα ευρύ φάσμα εντόμων και σκοτώνει και όλα τα ωφέλιμα κατά τη διάρκεια της εφαρμογής.

Επίσης, υπάρχουν σκευάσματα με δραστική ουσία spirotetramat, η οποία έχει διαφορετικό τρόπο δράσης και μετακινείται διασυστηματικά στο δέντρο στοχεύοντας τους εχθρούς που απομυζούν τους χυμούς του, ανάμεσά τους και τον ψευδόκοκκο.

Για την καταπολέμηση τους ψευδόκοκκου μπορούν να εφαρμοστούν ψεκασμοί με σκευάσματα θερινού πολτού, των οποίων τα έλαια καλύπτουν το σώμα των ατόμων παθαίνοντας ασφυξία. Δεν χρησιμοποιούμε θερινό πολτό στα εσπεριδοειδή όταν η θερμοκρασία είναι πάνω από τους 30 βαθμούς Κελσίου γιατί υπάρχει πρόβλημα φυτοτοξικότητας, ενώ θα πρέπει να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί στην εφαρμογή σε λεμονιές.

Σε κάθε περίπτωση, για οποιοδήποτε από τα παραπάνω σκευάσματα και γενικά για κάθε εντομοκτόνο που χρησιμοποιείτε για να ψεκάσετε τα φυτά σας θα πρέπει να ακολουθείτε τις οδηγίες της ετικέτας προσεκτικά για τη δόση και την προστασία και να χρησιμοποιείτε τον κατάλληλο εξοπλισμό ώστε να μην εκτίθεστε σε αυτά.

Γενικά, ακόμα και με τα χημικά μέσα είναι δύσκολο να αντιμετωπιστεί ο ψευδόκοκκος επειδή τα άτομά του προστατεύονται κάτω από τις λευκές κηρώδεις ουσίες, την βαμβακάδα που παράγει. Έτσι επιβάλλεται σε σοβαρές προσβολές ένας ολοκληρωμένος τρόπος καταπολέμησης με στρατηγικό συνδυασμό των παραπάνω μεθόδων που προτείνονται εδώ.

Του Θανάση Αργυρόπουλου (Γεωπόνος ΑΠΘ)

share24.gr / Καλλιεργητικές Πρακτικές

Για περισσότερα νέα σχετικά με Καλλιεργητικές Πρακτικές κάντε like στην σελίδα στο facebook —> Καλλιεργητικές Πρακτικές

Κάθε αναδημοσίευση ολική η μερική σε άλλο ιστότοπο θα πρέπει να γίνεται υποχρεωτικά με αναφορά πηγής στο site μας και σύνδεσμο (link) στο άρθρο, καθώς και στη σελίδα Καλλιεργητικές Πρακτικές στο facebook επίσης με ενεργό σύνδεσμο. Σε κάθε άλλη περίπτωση η αναδημοσίευση απαγορεύεται. Κάθε αναδημοσίευση σε έντυπο μέσο απαγορεύεται.