Τα Μυστικά της Καλλιέργειας του Παντζαριού στον Λαχανόκηπο! Όλα όσα πρέπει να Ξέρετε

Τα παντζάρια είναι μια ιδανική καλλιέργεια για όσους έχουν περιορισμένο χώρο στον κήπο τους. Το πλεονέκτημα αυτής της καλλιέργειας είναι πως μπορεί να γίνει και την άνοιξη και το φθινόπωρο. Η σπορά τους είναι απλή και οι φροντίδες τους είναι παρόμοιες με αυτές των άλλων ριζοειδών λαχανικών, όπως τα καρότα και τα ραπανάκια.

Πώς γίνεται η σπορά των παντζαριών

Ο σπόρος του παντζαριού είναι συγκάρπιο. Αυτό σημαίνει πως μέσα στο περίβλημα υπάρχουν 2-4 σπέρματα, τα οποία μπορούν να δώσουν ισάριθμα σπορόφυτα. Μπορούμε να σπείρουμε τον σπόρο τόσο απευθείας στα παρτέρια μας όσο και σε σπορείο σε εσωτερικό χώρο. Κατά τη διάρκεια της σποράς θα πρέπει να σημαδέψουμε τις θέσεις και τις σειρές που φυτέψαμε, γιατί τα παντζάρια θα κάνουν περίπου 2 εβδομάδες να εμφανιστούν και θα χρειαστεί να τα ξεχωρίσουμε από τα ζιζάνια που θα φυτρώνουν αυτό το διάστημα.

Το περίβλημα των σπόρων που κρατάμε στα χέρια μας είναι σκληρό και πρέπει να μαλακώσει για να μπορέσουν να φυτρώσουν τα σπέρματα και να το διαπεράσουν. Έτσι, πριν τη σπορά μουλιάζουμε τους σπόρους που θα χρησιμοποιήσουμε σε ένα δοχείο με νερό για μια ώρα, ή σε μια βρεχμένη πετσέτα το βράδυ πριν την πρωινή εργασία.

Το πρωί, όταν είστε έτοιμοι για τη σπορά, σιγουρευτείτε πως το σημείο που επιλέξατε στον κήπο σας βλέπει στον ήλιο τουλάχιστον για 6 ώρες μέσα στη μέρα. Επίσης, το έδαφος δεν θα πρέπει να είναι συνεκτικό, ενώ θα πρέπει να στραγγίζει εύκολα το νερό του ποτίσματος.

Τα παντζάρια προτιμούν έδαφος αμμωπηλώδες, ελαφρύ και γόνιμο. Αποφύγετε να φυτέψετε σε εδάφη βαριά, πολύ συνεκτικά, πηλώδη, φτωχά σε οργανική ύλη και γεμάτα με πέτρες και χαλίκια. Επίσης, προτιμούν το pH του χώματος να είναι μεταξύ των τιμών 6.0 – 6.8 .

Φυτεύουμε 2-3 σπόρους (συγκάρπιο) σε βάθος περίπου 2 εκατοστών και σε απόσταση 5-10 εκατοστά. Η απόσταση έχει να κάνει με το μέγεθος που θα πάρει στο τέλος η ρίζα, την ποικιλία και πόσο μεγάλη θέλουμε να την συγκομίσουμε. Μόλις καλύψουμε με χώμα τους σπόρους πιέζουμε ελαφρά το χώμα με τα δάχτυλα.

Τα σπορόφυτα χρειάζονται αραίωμα

Όπως αναφέραμε πριν, κάθε συγκάρπιο που έχουμε φυτέψει περιέχει 2-4 σπέρματα, που υπάρχει πιθανότητα να δώσουν ισάριθμα σπορόφυτα. Μετά από 10-14 μέρες οι σπόροι θα φυτρώσουν και θα φανούν από το έδαφος. Έτσι, στις θέσεις φύτευσης θα φυτρώσουν αρκετά σπορόφυτα και χρειάζονται αραίωμα.

Μόλις τα σπορόφυτα φτάσουν τα 3 εκατοστά ή μετά από 4 εβδομάδες από τη φύτευση, απομακρύνουμε τα πιο αδύναμα με το χέρι και αφήνουμε ένα σε κάθε θέση. Πολλές φορές, αν δεν κάνουμε αραίωση, με φυσικό τρόπο το πιο ανεπτυγμένο παντζάρι επικρατεί σε σχέση με τα διπλανά του και αναπτύσσεται ενώ τα άλλα αναστέλλουν την ανάπτυξή τους.

Το αραίωμα με το χέρι έχει το πλεονέκτημα ότι τα σπορόφυτα που απομακρύνουμε μπορούμε να τα φυτέψουμε σε άλλες θέσεις περιφερειακά, όπου μερικά από αυτά θα μπορέσουν χωρίς ανταγωνισμό να αναπτυχθούν και να δώσουν σαρκώδη ρίζα, αλλά επίσης μπορούμε να τα φτιάξουμε στη σαλάτα μας και να τα καταναλώσουμε.

Για να αναπτυχθούν σωστά τα παντζάρια πρέπει να φροντίζουμε να απομακρύνουμε γρήγορα τα ζιζάνια που φυτρώνουν γύρω τους καθώς είναι άκρως ανταγωνιστικά κι αν δεν προσέξουμε ή το αμελήσουμε μπορεί να καταστρέψουν την καλλιέργεια.

Τι λίπασμα χρειάζεται να χρησιμοποιήσουμε για τα παντζάρια;

Τα παντζάρια χρειάζονται φώσφορο και κάλιο για τη σωστή ανάπτυξη της ρίζας. Επίσης, το άζωτο βοηθάει την ανάπτυξη της φυλλικής επιφάνειας στην οποία σχηματίζονται οι υδατάνθρακες που θα κατευθυνθούν στη ρίζα. Το κλειδί για την καλλιέργεια των παντζαριών είναι να χρησιμοποιήσουμε την σωστή αναλογία αζώτου/φωσφόρου/καλίου και αυτή είναι συνήθως ένα λίπασμα 5-10-10 για τη βασική λίπανση πριν τη σπορά και 20-0-0 για μια εφαρμογή μετά τη σπορά όταν τα φυτά αναπτύσσονται.

Στη βιολογική καλλιέργεια μπορεί να ενσωματωθεί στο χώμα φύτευσης κομπόστ και όσο τα φυτά αναπτύσσονται μπορούν να ποτιστούν 2-3 φορές με υγρό λίπασμα κομπόστ.

Ποιες είναι οι ασθένειες και οι εχθροί των παντζαριών;

Τα παντζάρια δεν έχουν κάποια σοβαρή ασθένεια ή εχθρό που θα προκαλέσει μια μεγάλη ζημιά στην καλλιέργειά σας στον κήπο. Από τις ασθένειες, οι πιο σοβαρές μπορεί να είναι ο περονόσπορος και η κερκόσπορα που αντιμετωπίζονται κόβοντας με το χέρι τα προσβεβλημένα φύλλα, φροντίζοντας να υπάρχει καλός αερισμός του εδάφους και όχι πυκνή φύτευση, φυτεύοντας κάθε εποχή σε διαφορετικά σημεία στον λαχανόκηπό σας και σε περιπτώσεις έντονης προσβολής με χαλκούχα σκευάσματα.

Επίσης η ρίζα μπορεί να προσβληθεί από παθογόνους μύκητες λόγω υψηλής υγρασίας στο έδαφος και κακής αποστράγγισης. Για να αποτρέψουμε κάτι τέτοιο, φροντίζουμε να μην ποτίζουμε υπερβολικά τα φυτά μας, εφαρμόζουμε εδαφοκάλυψη, στο τέλος της καλλιέργειας κάνουμε ηλιοαπολύμανση και πριν φυτέψουμε επεξεργαζόμαστε το χώμα ώστε να βελτιώσουμε την αποστραγγιστική του ικανότητα.

Κυριότεροι εχθροί είναι οι αφίδες, ο φυλλορύκτης, ο σιδηροσκώληκας και οι νηματώδεις, με τους 2 τελευταίους να είναι και οι πιο σοβαροί καθώς βλάπτουν τη ρίζα. Σε περιπτώσεις προσβολών θα πρέπει να γίνεται αμειψισπορά με με φυτά που δεν αποτελούν ξενιστές του σιδηροσκώληκα.

Πότε και πώς συγκομίζουμε τα παντζάρια;

Μπορούμε να κόψουμε και να χρησιμοποιήσουμε τα φύλλα των παντζαριών στις σαλάτες και τα φαγητά μας οποιαδήποτε στιγμή καθώς αυτά μεγαλώνουν.

Για να συγκομίσουμε τη ρίζα, θα πρέπει να περιμένουμε να σχηματιστεί στο πλήρες της μέγεθος. Κάτι τέτοιο θα γίνει όταν τα εξωτερικά φύλλα του φυτού φτάσουν τα 18 εκατοστά σε μήκος. Αυτός είναι ένας δείκτης που μας επιτρέπει να γνωρίζουμε αν η ρίζα είναι έτοιμη χωρίς να χρειαστεί να σηκώσουμε το φυτό. Γενικά, τα παντζάρια για να ωριμάσουν χρειάζονται στο σύνολο 50-60 μέρες.

Ξεκωλώνουμε το φυτό, είτε με τα χέρια τραβώντας το επάνω, είτε με τη βοήθεια ενός πατόφτυαρου. Αφού το κάνουμε, κόβουμε τα φύλλα κάτω από την κεφαλή για τις σαλάτες και αποθηκεύουμε τη ρίζα στο ψυγείο ή στην αποθήκη με τα λαχανικά.

Διαβάστε επίσης: Η απίστευτη δύναμη του παντζαριού

Τα παντζάρια μπορούμε να τα καλλιεργήσουμε μαζί με πράσα, κρεμμύδια, σκόρδα, λάχανα και μαρούλια ενώ θα πρέπει να αποφεύγουμε την συγκαλλιέργεια με αναρριχώμενα λαχανικά γιατί θα τους ρίχνουν σκιά.

Του Θανάση Αργυρόπουλου (Γεωπόνος ΑΠΘ)

share24.gr / Καλλιεργητικές Πρακτικές

Κάντε like στην σελίδα μας «Καλλιεργητικές Πρακτικές» για να μένετε ενήμεροι και να βρείτε περισσότερα άρθρα σχετικά με τις Καλλιέργειες και τη Φύση!

Κάθε αναδημοσίευση ολική η μερική σε άλλο ιστότοπο θα πρέπει να γίνεται υποχρεωτικά με αναφορά πηγής στο site μας και σύνδεσμο (link) στο άρθρο, καθώς και στη σελίδα Καλλιεργητικές Πρακτικές στο facebook επίσης με ενεργό σύνδεσμο. Σε κάθε άλλη περίπτωση η αναδημοσίευση απαγορεύεται. Κάθε αναδημοσίευση σε έντυπο μέσο απαγορεύεται.